Niedozwolone klauzule w kredytach frankowych. Kredyty stanowią formę, bez której nieraz nie da się skorzystać z szansy, którą tworzy los (szczególnie w kwestiach biznesowych) lub uzyskać dostępu do własnego kąta (budowa domu, zakup mieszkania). Należy jednak uważać i pomimo przeliczeń banków, mierzyć każdą sytuację do własnych warunków. W przeszłości pojawiały się jednak przedsięwzięcia, które z perspektywy czasu okazały się budzić wątpliwości. Najlepiej oddają to kredyty frankowe. Miała to być szansa na uzyskanie znaczącej ilości pieniędzy, co wynikało z analizy kursu tej szwajcarskiej waluty. Przedstawiciele banków namawiali do tej formy jako do skutecznej i bezpiecznej. Ostatecznie jednak okazało się, że skorzystanie z niej doprowadziło do klęski finansowej i czasem utraty kilkudziesięciu lub nawet kilkuset tysięcy złotych. Czy można tę sytuację sprowadzić do błędów inwestora, za które musi ponieść konsekwencje? Nie, jeśli okazuje się, że umowa pomiędzy bankiem a kredytobiorcą nie była uczciwa. Właśnie tego tematu będzie dotyczył ten artykuł. Czym są abuzywne klauzule? Jakie nieprawidłowości pojawiły się podczas zaciągania kredytów we frankach szwajcarskich?
Geneza nieprawidłowości klauzul
Banki muszą oscylować wokół zmieniających się przepisów prawnych. Ponadto dysponują one znaczącą siłą i szczególnie w przeszłości mogło wydawać się, że moc tych instytucji jest w pewnym sensie ustawodawcza (oczywiście traktując to jako skrót myślowy). Zresztą samo prawo może być inaczej interpretowane w zależności od tego, kto dokonuje analizy. Oprócz tego przepisy mogą być naruszone w dwóch perspektywach. Pierwszą jest celowe jego naruszanie, które należy traktować jako przestępstwo. Czymś innym jest nieświadome wykraczanie poza jego ramy. Powszechnie jednak wiadomo, że nieświadomość prawa szkodzi, a możliwość interpretacji nie jest jednoznaczna. Konsekwencje w omawianym przypadku okazały się jednak znaczące.
Klauzule abuzywne
Drugie słowo nie jest często wykorzystywane w języku polskim i czasem pozostaje niezrozumiałe. Tak jest jednak przedstawiane w przypadku umów. Klauzula abuzywna to taka, która jest nieprawidłowa z prawnego punktu widzenia. Tym samym nie powinna ona odzwierciedlać rzeczywistości, ponieważ stanowi niedopuszczalną formę (celowego bądź nie) oszustwa. Czy w takim razie ma ona moc sprawczą? Zawieranie klauzul abuzywnych jest nielegalne, jeśli rażąco narusza interesy osoby, która podpisuje dokumentację, gdzie są one zawarte. Termin ten stał się powszechniej używany właśnie w związku z kredytami we frankach. Wiele rozpraw sądowych wykazało, że wiele niedozwolonych klauzul znajduje się właśnie w umowach tych kredytów.
Przykłady klauzul abuzywnych w umowach kredytów frankowych
W praktyce okazało się, że w zależności od banku pojawiały się inne warianty klauzul, które jednak nie powinny być respektowane w związku z konfliktami prawnymi. Co do nich zależy? Przykładowo w kredycie denominowanym umowa była wyrażona we frankach szwajcarskich, pomimo tego, że w praktyce dochodziło do wypłacenia w złotówkach po zdenominowaniu. Wraz z powinnościami waluta zagraniczna powinna być wykorzystywana do zakupu nieruchomości w innych krajach. To jest podstawowa kwestia większości umów i to niezależnie od banku. Najczęściej problemy dochodziły właśnie w kwestii denominacji bądź indeksacji. Przede wszystkim istnieje cały spis klauzul abuzywnych, który znajduje się w zestawieniu Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Jest to stale aktualizowany rejestr, a więc jest on rozwijany wraz z kolejnymi rozprawami sądowymi. Tak naprawdę najskuteczniej będzie konfrontować własną umowę z założeniami, które okazały się wyznaczone jako niedozwolone w ramach konkretnego banku.
Dlaczego jest to tak ważne dla frankowicza?
Dlaczego klauzule abuzywne są tak ważne z punktu widzenia kredytobiorcy we frankach szwajcarskich? Wynika to z tego, że to właśnie ten element umowy sprawia, że może on dowodzić swoich praw. Korzyści, które w ten sposób można uzyskać, mają ogromną wagę. Jest to szansa na odzyskanie nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych. Klauzule abuzywne sprawiają, że dochodziło do dwóch podstawowych form wsparcia kredytobiorcy. Pierwszym z nich było odfrankowienie, czyli sprowadzenie kredytu do formy złotówek. Drugim potencjalnym rozwiązaniem jest ustalenie nieważności (bezskuteczności) umowy kredytu i to właśnie te rozwiązanie aktualnie zaczyna dominować w orzecznictwie sądów powszechnych.
Jak odzyskać straty związane z kredytem frankowym?
Straty możemy odzyskać, jeśli skorzystamy ze wsparcia odpowiedniej kancelarii prawniczej. Stanowi ona naszą reprezentację w sądzie i pomaga nam przejść przez całą procedurą. Trudnym elementem jest wychwycenie wszystkich nieprawidłowości, ale również sporządzanie odpowiedniej dokumentacji. Z tego powodu to właśnie kancelaria stanowi zazwyczaj ostatnią deskę ratunku.