Przejdź do treści

Czy Frankowicze NIE ZAPŁACĄ kosztów postępowania, gdy przegrają w sądzie? Wyrok TSUE!

pozwy w sprawach kredytów frankowych. Pomagamy w uzyskaniu unieważnienia umowy kredytowej CHF lub jej odfrankowienia (odwalutowania).

Uczestnictwo w sporze sądowym nieubłaganie wiąże się z ryzykiem poniesienia kosztów postępowania w przypadku przegranej. W sprawach frankowych w wielu kwestiach brak ciągle spójnej linii orzeczniczej, co może skutkować np: oddaleniem części powództwa. Czy w takim przypadku Frankowicze powinni obawiać się, że zostaną obciążeni przez sąd częścią kosztów postępowania?

Jak wyglądają zasady zwrotu kosztów postępowania ?

W Polsce nie istnieją odrębne regulacje dotyczące zwrotu kosztów postępowania sądowego w sprawach dotyczących kredytów z klauzulami indeksacyjnymi lub waloryzacyjnymi.

Zgodnie z ogólnymi zasadami w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań pozwu koszty postępowania zostaną wzajemnie zniesione między stronami lub rozdzielone stosunkowo. W przypadku przegranej co do zasady koszty ponosi w całości strona przegrywająca.

Kodeks postępowania cywilnego przewiduje wyjątki od powyższej zasady. Sąd może np: zasądzić tylko część kosztów od przegrywającego albo nie obciążać go nimi w ogóle. Zastosowanie tych przepisów ustawodawca pozostał jednak wyłącznie uznaniowej decyzji sądu. Przepisy te stosowane są w praktyce nieczęsto rzadko.

Jak wysokie mogą być koszty w sprawach kredytów frankowych?

W sprawach dotyczących kredytów indeksowanych lub denominowanych na koszty postępowania składają się przede wszystkim koszty zastępstwa procesowego. Ich wysokość została określona w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości i zależy głównie od wartości przedmiotu sporu („WPS”).

W sprawach, w których WPS jest wyższy niż 200 tys. zł i nie mniejszy niż 2 mln zł koszty te wynoszą 10.800 zł. Co ważne zwrot kosztów zastępstwa przysługują za każdą instancję, w której prowadzone było postępowania sądowe. W przypadku złożenia apelacji możliwym jest więc, że koszty te wyniosą nawet 21.600 zł.

Dodatkowo na koszty postępowania składa się opłata sądowa od pozwu i ewentualnie od apelacji (najczęściej po 1 tys. zł) oraz niejednokrotnie koszty biegłego (w zależności od sądu zwykle nie więcej niż 2 tys. zł).

Jak łatwo policzyć koszty postępowania za obie instancje mogą przekroczyć nawet kwotę 25 tys. zł

Tło dla orzeczenia TSUE

Wyrok TSUE z dnia 16 lipca 2020 r. (C-224/19 i C-259/19) zapadł na tle połączonych spraw, w których kredytobiorcy wystąpili do sądu domagając się uznania za nieważne niektórych postanowień umów kredytowych.

Dodatkowo domagali się oni zwrotu przez bank kwot jakie uprzednio uiścili na podstawie niedozwolonych zapisów umownych.

Sądy hiszpańskie rozpoznające sprawy powzięły wątpliwości m.in. co do tego, czy jest dopuszczalnym obciążenie powoda częścią kosztów postępowania tylko dlatego, iż jego roszczenie o zwrot kwot nienależnie pobranych na skutek zapisów abuzywnych nie zostało uwzględnione w całości.  

Stanowisko TSUE odnośnie kosztów postępowania w sprawach klauzul abuzywnych

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, iż przepisy Dyrektywy 93/13 stoją na przeszkodzie obciążeniu powoda (konsumenta) częścią kosztów postępowania w przypadku nie uwzględnienia całości jego powództwa, jeśli może to stanowić istotną przeszkodę mogącą zniechęcić konsumentów do korzystania z przyznanego im przez dyrektywę 93/13 prawa do kwestionowania przed sądem postanowień mogących mieć charakter niedozwolony.

Warto podkreślić, iż już we wcześniejszych orzeczeniach TSUE wyrażał pogląd, że konieczność poniesienia części kosztów postępowania może stanowić istotne ryzyko, którego nie można lekceważyć skutkujące tym, że zainteresowani konsumenci nie będą podejmowali działań niezbędnych dla ochrony ich praw.

Co istotne treść orzeczenia TSUE nie daje podstaw, aby sposób podziału kosztów postępowania uzależniać  od tego, czy osoba wytaczająca powództwo była reprezentowana w postępowaniu przez pełnomocnika.

Co jeszcze wynika z orzeczenia TSUE dla spraw kredytów walutowych?

U podstaw orzeczenia TSUE legła zasada skuteczności. Przewiduje ona, iż  przepisy postępowania nie mogą być stosowane w taki sposób, który czyni niemożliwym lub nadmiernie utrudnionym stosowanie prawa Unii Europejskiej.

Jak wskazywał już uprzednio w swoich wyrokach Trybunał Sprawiedliwości  charakter i znaczenie interesu publicznego, jakim jest ochrona konsumentów zobowiązuje państwa członkowskie do zapewnienia skutecznych środków zapobiegających dalszemu stosowaniu nieuczciwych postanowień umownych.

W ocenie Trybunału powyższe oznacza m.in. zakaz stosowania przepisów postępowania w taki sposób, który zniechęcałby konsumentów (w tym posiadaczy kredytów frankowych) do wytaczania powództw dotyczących stosowania klauzul niedozwolonych!! 

Z tego powodu wyrok TSUE może znaleźć swoje zastosowanie również do przypadków, w których sąd oddali w całości powództwo frankowe. Trybunał w analizowanym orzeczeniu wprost nie odnosił się jednak do takiej sytuacji.

Z punktu widzenia osiągnięcia celów Dyrektywy 93/13, jednakowo negatywnie należy ocenić każdą przyczynę rezygnacji przez konsumenta z wytoczenia powództwa. Obawa przegranej i konieczność poniesienia całości kosztów stanowi istotny czynnik zniechęcający. Niewątpliwie jest on nawet większy niż obawa związana z koniecznością pokrycia jedynie części kosztów postępowania.  Brak zatem podstaw dla odmiennej kwalifikacji obu sytuacji w kontekście pokrycia kosztów postępowania.

Realizacja celów Dyrektywy 93/13 będzie możliwa wyłącznie wówczas, gdy powód (konsument) już w dacie wytaczania powództwa będzie mieć pewność, że nie zostanie obciążony kosztami postępowania.

Na marginesie warto jednak zaznaczyć, iż aktualnie nie jest wiadomym jak polskie sądy podchodzić będą do ww. wyroku TSUE.

źródło zdjęcia:
https://unsplash.com

Jeśli chcesz bliżej poznać inne orzeczenia TSUE, możesz to zrobić korzystając z jednego z następujących linków:  C-224/19, C-452/18

pamietaj

Nasza Kancelaria prawna specjalizuje się w sprawach dotyczących kredytów frankowych. Jeżeli posiadasz kredyt indeksowany lub waloryzowany i zastanawiasz się nad wytoczeniem powództwa lub poszukujesz pomocy w innej kwestii skontaktuj się z Nami.

 

Przeanalizujemy Twoją umowę i powiemy Ci, czy i jak możesz dochodzić należnych Ci pieniędzy od banku.

pozwy w sprawach kredytów frankowych. Pomagamy w uzyskaniu unieważnienia umowy kredytowej CHF lub jej odfrankowienia (odwalutowania).
r.pr. Dominik Włodarczyk